Financieel Dagblad, 15 februari 06:00
De traditionele tandartspraktijk — statig herenhuis, wachtkamer met tijdschriften, een man op leeftijd aan het roer — verdwijnt langzaam uit beeld. De komende tien jaar gaat bijna de helft van de Nederlandse tandartsen met pensioen. Op dit moment zijn er nog ruim 5000 tandartspraktijken en bijna 8600 tandartsen, blijkt uit cijfers van beroepsorganisatie KNMT.
Een ruime meerderheid van die praktijken wordt gerund door één tandarts. Minder dan 5% van de praktijken maakt deel uit van een van de vijf grootste ketens, met dertien vestigingen of meer. De omzet van een fulltime werkende tandarts bedraagt gemiddeld € 230.000 per stoel, schreef Rabobank laatst in een studie over de branche.
Minder solopraktijken
Maar de trend is duidelijk dat het aantal zelfstandige tandartsen terugloopt, een trend die ook de aandacht van investeerders heeft getrokken. Veel solopraktijken van meest oudere tandartsen staan op dit moment te koop. Zij vinden de kosten van een ingrijpende modernisering van hun praktijk hoog en weten niet of ze een dergelijke investering nog kunnen terugverdienen.
Vooral in de steden strijden praktijken om nieuwe patiënten. ‘Er zijn praktijken die patiënten werven door voor grote behandelingen extra lage tarieven te rekenen’, zegt Kune Burgers van Tandarts.nl. ‘Een kroon plaatsen kost gemiddeld € 650, maar er zijn praktijken die al voor € 300 een metaalporseleinen kroon plaatsen. Om nieuwe klanten binnen te halen.’
Ketens
Enkele honderden zelfstandige tandartsen kozen de afgelopen jaren voor aansluiting bij een tandzorgketen. In Nederland zijn er inmiddels drie met meer dan veertig vestigingen, blijkt uit een inventarisatie door tandarts.nl. Bekende ketens zijn Ivory & Ivory, Dentconnect, Samenwerkende Tandartsen en Kies Mondzorg.
En deze trend van schaalvergroting zet door. Er komen de komende jaren meer bedrijfsoverdrachten, voorspelt Rabobank in haar studie. Een probleem bij de duizenden ‘eenpitters’ is de toenemende vergrijzing. Bijna een derde van alle actieve tandartsen is ouder dan 55 jaar. Hun pensioendatum nadert en zij zijn bezorgd over de continuïteit van hun praktijk.
Moderne consumentenwensen
Een complicerende factor daarbij is dat er steeds meer eisen aan de praktijkvoering worden gesteld. Een tandarts moet handig in kunnen spelen op allerlei wensen van consumenten, zoals de mogelijkheid om online afspraken te maken of om buiten kantooruren en in het weekend terecht te kunnen voor een behandeling. Grote praktijken bieden deze mogelijkheden vaak al.
Tandartsen met een goedlopende praktijk in een stedelijk gebied kunnen rekenen op warme belangstelling van ketens in tandzorg. Zij willen zulke praktijken graag integreren in de keten en betalen voor het klantenbestand van de desbetreffende tandarts.
Investeerders in de tandzorg
Bencis Capital Partners was een van de eerste partijen die participeerde in een keten van tandartspraktijken. In 2011 werd het private-equitybedrijf mede-eigenaar van Dentconnect. Die keten is met een omzet van €37 mln de grootste aanbieder van tandheelkundige zorg in Nederland. Het zorgbedrijf telt zestig praktijken.
Ook NL Healthcare, onderdeel van NPM Capital, is actief als investeerder in de mondzorg. In 2011 verwierf het een belang in Samenwerkende Tandartsen. Met NL Healthcare aan boord breidde deze keten het aantal vestigingen uit tot 44 eind vorig jaar. Ook buitenlandse partijen hebben het oog laten vallen op de Nederlandse tandzorg. De Britse investeerder G Square Healthcare nam in 2015 een meerderheidsbelang in CDC Complete Tandzorg van de broers Rob en Eric Dral. CDC was op zoek naar een geldschieter. Holland Venture houdt sinds 2015 een belang in RDW Tandartsen, een keten van zes praktijken met een omzet van € 10 mln. De Amsterdamse investeerder stapte voor enkele miljoenen in. De groep moet binnen drie jaar groeien van zes naar twintig vestigingen. Door de participatie zou RDW beter in staat zijn kostbare investeringen in nieuwe technologie te doen én terug te verdienen.
Steeds meer vrouwelijke tandartsen
Een belangrijke reden voor die toenadering is dat net afgestudeerde tandartsen liever geen zelfstandige praktijk willen leiden. De jongste generatie — en dat zijn in toenemende mate vrouwen; 60% van de tandheelkundestudenten is vrouw — staat daarom niet te popelen om een bestaande tandartspraktijk over te nemen. Zij werken liever parttime dan dat ze lange werkweken maken in een eigen praktijk.
Exploitanten van tandzorgketens proberen zelfstandige tandartsen over de streep te trekken met zowel strategische als financiële argumenten. De ketens claimen dat zij alle specialismen kunnen aanbieden. Ook betogen zij dat zij veel efficiënter kunnen werken dan een solopraktijk. Door praktijken te bundelen, kunnen zij bijvoorbeeld de inkoop, automatisering en personeelszaken professioneler en goedkoper regelen.
Private equity geïnteresseerd
Met de opkomst van ketens als Ivory & Ivory, Dentconnect, Kies Mondzorg en Samenwerkende Tandartsen ontdekken ook externe investeerders de sector. Private-equitybedrijven participeren steeds vaker in een keten van tandartspraktijken. In 2011 werden al enkele in het oog springende deals gesloten en nu is er opnieuw veel beweging in de sector.
Bencis Capital Partners was een van de eerste partijen die in gesprek gingen met een grote keten van tandartspraktijken. In de zomer van 2011 werd dit private-equitybedrijf mede-eigenaar van Dentconnect, de marktleider in Nederland.
En vorig jaar nam Holland Venture een belang in RDW Tandartsen, een keten van zes praktijken met een omzet van € 10 mln. De investeerder stapte voor enkele miljoenen in. De groep wil binnen drie jaar groeien van zes naar twintig vestigingen.
Van Oers Corporate heeft in 2011 de verkoop (meerderheidsbeland) van Dentconnect aan Bencis Capital Partners begeleidt en ondersteunt Dentconnect op dit moment bij de acquisitie van zelfstandige tandartspraktijken.
